شاید وقتی اسم “طراحی گرافیک” و “گرافیست” به گوشتان میخورد، اول از همه یاد نقاشی بیفتید و اگر کمی حرفهایتر باشید، به یاد تبلیغات هنری و گرافیک چشمنواز سایتها یا مجلات میافتید. اینها تنها بخشی از کارهایی است که در حوزه طراحی گرافیک (graphic design) انجام میشود. طراحی پوستر، اینفوگرافیک، جلد کتاب، برچسب محصول، لوگو، کارت ویزیت، طراحی گرافیک وبسایت، طرحی گرافیکی برنامههای تلفن همراه، رابطهای نرمافزاری و بسیاری دیگر از کارها به طراحی گرافیک و کار گرافیست گره خورده است. اما طراحی گرافیک دقیقاً چیست؟ اگر دوست دارید که در مورد این رشته هنری بیشتر بدانید و به یک طراح حرفهای تبدیل شوید، حتماً ادامه مطلب را بخوانید و با ما همراه باشید.
طبق تعریف موسسه هنرهای گرافیک آمریکا (AIGA)، طراحی گرافیک به عنوان «هنر و تمرین برنامهریزی و طرح ایدهها و تجربیات با محتوای بصری و متنی» تعریف شده است. به عبارت دیگر، طراحی گرافیک ایدهها یا پیامهای خاصی را به صورت بصری منتقل میکند. این تصاویر میتواند به سادگی یک لوگوی تجاری یا به پیچیدگی طرحبندی صفحه یک وبسایت باشد.
الکساندروس کلوفتوس (Alexandros Clufetos)، یکی از طراحان برجسته در آمریکا، طراحی گرافیک را این گونه تعریف میکند: «طراحی گرافیک عناصر تصویری و متنی را میگیرد و آنها را در انواع رسانهها پیادهسازی میکند. این کار به تولیدکننده کمک میکند تا با مصرفکننده ارتباط برقرار کند. گرافیک، پیام پروژه، رویداد، کمپین یا محصول را به مخاطب منتقل میکند.»
طراحی گرافیک میتواند توسط شرکتها برای فروش محصولات از طریق تبلیغات، توسط وب سایتها برای انتقال اطلاعات پیچیده به روشی قابل فهم از طریق اینفوگرافیکها، یا توسط کسبوکارها برای توسعه برند و هویت آن از طریق برندسازی و موارد دیگر مورد استفاده قرار گیرد.
همچنین به یاد داشته باشید که اگرچه بسیاری از پروژههای طراحی گرافیک دارای اهداف تجاری مانند تبلیغات و برندسازی هستند، اما در زمینههای دیگر، مانند فرهنگسازی، هم استفاده میشوند و کارهای طراحی گرافیک معمولاً صرفاً به عنوان وسیلهای برای بیان هنری خلق میشوند.
برای درک بهتر معنای گرافیک، آگاهی از عناصر و اصول تشکیل دهنده طراحی بسیار مهم است. عناصر در ارتباط یا تضاد با یکدیگر برای ایجاد طرحهای بصری چشمگیر و تاثیرگذار استفاده میشوند. عناصر و اصول طراحی گرافیک شامل خط، رنگ، شکل، فضا، بافت، تایپوگرافی، مقیاس، تسلط و تاکید و تعادل است. این عناصر در کنار هم کار میکنند تا اثر بصری جذابی ایجاد کنند و پیامی را منتقل می کند. در ادامه با این عناصر بیشتر آشنا خواهیم شد.
خطوط تقریباً در هر طرحی وجود دارند، این خطها میتوانند مستقیم، منحنی، نازک، ضخیم، بریده بریده، بلند یا کوتاه باشند. خطوط، دو نقطه را به هم متصل میکنند و برای تقسیم فضا و همچنین جهت دادن توجه بیننده به یک جهت خاص مفید هستند.
رنگ شاید مهمترین و بارزترین عنصر یک طراحی باشد. این عنصر میتواند فوراً تأثیر بگذارد، و مورد توجه همه قرار می گیرد، حتی کسانی که در مورد طراحی اطلاعاتی ندارند. رنگها را میتوان در پس زمینه یا در عناصر دیگر مانند خطوط، اشکال یا تایپوگرافی استفاده کرد. رنگها باعث بروز احساسات و تغییر خلق و خو می شوند. به عنوان مثال، قرمز میتواند نشاندهنده اشتیاق و سبز میتواند نشاندهنده طبیعت باشد.
شکل (Shape) که به نام فرم هم شناخته میشود، ترکیبی از خطوط است. اشکال میتوانند دایره، مربع، مستطیل، مثلث یا سایر اشکال انتزاعی باشند. اکثر طرحها شامل حداقل یک شکل هستند. شکلها هم مانند رنگها، تداعیگر حالتهای مختلف هستند. دایره ممکن است برای نشان دادن یکپارچگی استفاده شود، در حالی که مربع میتواند ساختارمند بودن را به تصویر بکشد. رنگ، سبک، پسزمینه و بافت یک شکل همگی میتوانند بر درک بیننده تأثیر بگذارند.
فضای سفید یا نگاتیو در طراحی بسیار مهم است زیرا خوانایی را برای چشم انسان افزایش میدهد. طراحیهای خوب از فضا برای دادن فرصت تنفس به عناصر دیگر استفاده میکنند.
استفاده از بافت یا تکسچر در طراحیهای نوین بیشتر شده و جایگزین پسزمینههای تکرنگ می شوند. بافتها میتوانند شامل کاغذ، سنگ، بتن، آجر و پارچه باشند. همچنین میتوان از بافتهای ظریف یا واضح به طور محدود یا آزادانه استفاده کرد. بافتها می توانند برای ایجاد ظاهری سهبعدی در طراحی مفید باشند.
زمان کار با متن، طراحان گرافیک باید رابطه بین ظاهر متن و محتوای معنایی آن را در نظر بگیرند. تایپوگرافی، هنر چینش متن به روشهای خوانا و جذاب است. حالات یا احساسات مختلف را می توان از طریق انتخابهای مختلف نوشتار بیان کرد. تایپوگرافی خوب باید سلسله مراتب بصری قوی ایجاد کند، تعادل برقرار نماید و لحن مناسبی را تنظیم کند.
مقیاس و اندازه اشیا، اشکال و سایر عناصر میتواند
بخش های خاصی از یک طرح را پویاتر کند. مقیاس میتواند برای ایجاد یک سلسله مراتب بصری استفاده شود. در واقع، با استفاده از مقیاس، طراحان گرافیک میتوانند نقاط کانونی ایجاد کنند و مناطق مهم را برجسته نمایند.
تسلط و تاکید یک نقطه کانونی در طراحی ایجاد میکند. این عنصر به جریان طراحی کمک میکند و میتواند بیننده را به قسمتهای دیگر طرح راهنمایی کند.
طراحان گرافیک باید نحوه توزیع عناصر طراحی را در نظر بگیرند. طرح های متعادل ثبات را ارائه میدهند، در حالی که طرح های نامتعادل می توانند پویا باشند. تعادل از طریق شکلها، رنگها، بافتها، خطوط و عناصر دیگر به دست میآید.
هارمونی یکی از اهداف اصلی گرافیک است. در یک طراحی خوب، تمامی عناصر باید با هم کار کنند و مکمل یکدیگر باشد. با این حال، اگر همه چیز یکسان باشد، طرح ممکن است یکنواخت شود. طراحی باید به گونهای باشد که بین هارمونی و کنتراست تعادل مناسبی ایجاد کنند. یک طراح گرافیک خوب و حرفهای قبل از تصمیمگیری آگاهانه برای شکستن قوانین، ابتدا باید این اصول را درک کند.
گرافیک از زمینهها و تخصصهای مختلفی تشکیل شده است که از چاپ و طراحی وب گرفته تا انیمیشن و گرافیک متحرک را شامل میشود. طراحی گرافیک، فرصتها و گزینههای مختلفی را برای افراد با هر علاقهای ارائه میدهد.
اگر ۳۰ سال پیش از شخصی میخواستید طراحی گرافیک را تعریف کند، پاسخ او احتمالاً بر نمونههای مرتبط با چاپ مانند مجلات، پوسترهای فیلم و تبلیغات متمرکز بود. اکنون که ما در دنیای دیجیتال زندگی میکنیم، چندین نوع جدید از طراحی گرافیک به وجود آمده است.
برخی از برجستهترین نمونههای طراحی گرافیک مدرن از پیشرفتهای فناوری ناشی میشوند. در اینجا نگاهی اجمالی به برخی از این انواع طراحی گرافیک خواهیم داشت:
طراحی وبسایت شامل:
ایجاد صفحات وب جذاب و خیرهکننده برای کاربران است. طراحی وب شامل برنامهریزی و ساختن ظاهر، چیدمان، ساختار و طراحی وب سایتها است. طراح در این بخش روی ظاهر یک وب سایت از جمله تجربه کاربری تمرکز دارد. اگرچه طراحی وب تا حدودی شبیه به حرفه طراحی است، اما طراحان وب انواع عناصر بصری مانند متن، عکس، گرافیک و ویدیو را برای ایجاد سایتها و صفحات جذاب و کاربر پسند ترکیب میکنند. طراحی وب همچنین ارتباط نزدیکی با طراحی UX و UI دارد.
این طراحی بر این موضوع تمرکز دارد که اطمینان حاصل شود یک وب سایت یا برنامه کاربردی، برای کاربر آسان و رضایت بخش است. طراح تجربه کاربری یا یوایکس دیزاینر بر ارزش، قابلیت استفاده، پذیرش و مطلوبیت وبسایت و اپلیکیشن تاکید دارد.
طراحی هویت بصری بر عناصر بصری یک برند تمرکز دارد. هدف آن، انتقال هویت یک برند از طریق تصاویر، اشکال و رنگها است. طراحان گرافیک فعال در این حوزه، عناصری مانند لوگو، تایپوگرافی، پالتهای رنگی و کتابخانههای تصویری را ایجاد میکنند که نشان دهنده هویت یک برند است. طراحان هویت بصری همچنین دستورالعمل های برند بصری را برای اطمینان از ثبات برند در همه موارد استفاده میکنند.
این نوع طراحی برای فروش محصولات یا خدمات استفاده میشود و میتواند شامل تبلیغات چاپی مانند پوسترها، بیلبوردها، آگهیها، کاتالوگها و بستهبندیها یا تبلیغات دیجیتالی مانند تبلیغات تلویزیونی، تبلیغات ویدیویی یا پستهای رسانههای اجتماعی باشد.
اگر طراح در این زمینه کار کند، باید زمان زیادی را صرف استراتژیها و کمپینهای بازاریابی کند. آنها ایدهها را توسعه می دهند، در مورد عادتهای مصرفکننده تحقیق میکنند و طرحهایی خلق میکنند که با مخاطبان هدف صحبت میکنند. این نوع طراحی شامل دانش قوی در مورد نحوه فروش یک محصول و نحوه جذب مصرفکنندگان است.
این طراحی روی ایجاد طرحبندی و انتخاب تایپوگرافی و آثار هنری از جمله عکاسی، گرافیک و تصاویر تمرکز دارد. طراحان گرافیک در این زمینه با کتابها، روزنامهها، مجلات و کاتالوگها کار میکنند. آنها باید مدیریت رنگ، چاپ و انتشار دیجیتال را بدانند.
بسته بندی نه تنها از محصولات محافظت میکند، بلکه یک ابزار بازاریابی مهم نیز هست. طراحان گرافیک در این زمینه مفاهیم، مدلها و فایلهای آماده چاپ را توسعه میدهند. طراحی بستهبندی نیاز به درک فرآیندهای چاپ و همچنین طراحی صنعتی و ساخت دارد. طراحان گرافیک بستهبندی باید ترندهای روز و رقبا را دنبال کنند تا بتوانند بستهبندیهایی ایجاد کنند که برای مصرفکنندگان جذاب و برجسته باشد.
موشن گرافیک یک حوزه تخصصی جدید در صنعت طراحی گرافیک است؛ البته این رشته به سرعت در حال رشد است و تقاضا برای طراحان موشن گرافیک در حال افزایش است. در سطح پایه، این نوع طراحی شامل هر گونه گرافیک در حرکت است و میتواند شامل انیمیشنها، بنرها، دنبالههای عنوان، تریلرها یا بازیهای ویدیویی باشد.
گرافیک محیطی یک هنر چند رشتهای است که ترکیبی از گرافیک، معماری، طراحی داخلی، منظره و طراحی صنعتی است. این نوع طراحی افراد را به مکانها متصل میکند. به طور معمول، طراحان گرافیک محیطی، پیشینهای در طراحی گرافیک و معماری خواهند داشت. آنها باید با مفاهیم طراحی صنعتی و نقشههای معماری آشنا باشند. ممکن است روی پروژههایی مانند ناوبری حملونقل عمومی، فضای داخلی فروشگاههای خردهفروشی، علامتگذاری و برندسازی اداری کار کنند.
گرافیستها آثار هنری بدیع را از طریق ترکیبی از رسانهها و تکنیکها خلق میکنند و معمولاً پیشینهای در هنرهای زیبا، انیمیشن یا معماری دارند. تصویرسازان با نویسندگان، ویراستاران، بازاریابان و مدیران هنری در تمامی انواع گرافیک همکاری نزدیک دارند.
با پیشرفت های تکنولوژیک که انواع جدیدی از گرافیک را معرفی کرده است، مشاغل جدیدی نیز در حوزه گرافیک و هنر دیجیتال ظهور کردهاند.
تقاضا برای طراحان گرافیک “سنتی” که عمدتاً برای ناشران چاپی و آنالوگ کار میکنند، به میزان قابل توجهی کاهش یافته است، اما این همه داستان نیست! طبق آخرین ارزیابی دفتر آمار کار آمریکا (Bureau of Labor Statistics) پیشبینی میشود که استخدام طراحان گرافیک در خدمات طراحی سیستمهای کامپیوتری تا سال ۲۰۲۸ تا ۲۴ درصد رشد کند. بیشتر این تقاضا ناشی از افزایش نیاز سازمانها و مشاغل به گرافیک و تصاویر دیجیتال است؛ زیرا هدف آنها افزایش حضور در شبکههای اجتماعی و دنیای دیجیتال است.
با در نظر داشتن این افزایش تقاضا برای هنرهای دیجیتال، باید گفت که در حال حاضر رایجترین عناوین شغلی در حوزه گرافیک عبارتند از:
اکنون که میدانید چه نوع مشاغل و تخصصهایی وجود دارد، بیایید با ابزارهای طراحی هم آشنا شوید. یکی از ابتداییترین و کمهزینهترین ابزارهایی که گرافیستها از آن استفاده میکنند، اسکچ بوک یا دفتر طراحی است. طراحان گرافیک معمولاً ایده ها یا طرحهای اولیه خود را روی کاغذ ترسیم میکنند و سپس برای تکمیل فرآیند به سراغ کامپیوتر یا تبلت میروند.
کامپیوتر و نرم افزارهای طراحی در فضای دیجیتال امروزی ضروری هستند، حتی اگر شما گرافیستی باشید که برای چاپ فیزیکی طراحی خود را انجام میدهید. نوع کامپیوتر مورد نیاز شما بر اساس اولویت خودتان باید انتخاب شود، اما وقتی صحبت از نرم افزار میشود، محصولات Adobe مانند Photoshop، Illustrator و InDesign پایه های اصلی دنیای طراحی گرافیک هستند.
و در پایان این که…
گرافیک یک هنر است و تعریف یکسان و دقیقی برای آن وجود ندارد. راههای بیشماری برای استفاده از این هنر وجود دارد. این به شما بستگی دارد که تعیین کنید طراحی گرافیک برای شما و آینده شغلی شما چه معنایی دارد. اگر عاشق هنر هستید و میتوانید خلاقیت داشته باشید، گرافیک هنری جذاب برای شما خواهد بود.
اگر سوالی در این خصوص دارید، حتماً در بخش نظرات سوالات خود را مطرح کنید تا در کوتاهترین زمان ممکن به شما پاسخ دهیم.